14 drużyn NBA pozwanych o naruszenie praw autorskich

Kobalt i inne wytwórnie muzyczne zarzucają 14 drużynom NBA naruszenie praw autorskich do muzyki Dua Lipy, Ariany Grande, Jasona Derulo. 

18 lipca 2024 roku Kobalt Music Publishing America, razem z kilkoma niezależnymi wydawcami muzycznymi, w tym Artist Publishing Group oraz Notting Hill Music, złożyło pozwy przeciwko 14 drużynom NBA za naruszenie praw autorskich. Pozwy dotyczyły  nieautoryzowanego używania muzyki w publikowanych filmach na platformach społecznościowych, takich jak Instagram, Tiktok, Facebook, Youtube oraz oficjalnych stronach internetowych tych drużyn. 

Pozwy złożone przez wydawców muzycznych

Kobalt i inni w 14 oddzielnych pozwach zarzucili każdemu klubowi, w tym New York Knicks, Cleveland Cavaliers, Orlando Magic, Miami Heat, San Antonio Spurs, Indiana Pacers wykorzystywanie muzyki chronionej prawem autorskim w filmach promocyjnych w celu ,,zwiększenia oglądalności’’ i ,,zaangażowania fanów’’. 

W każdym pozwie zostały wskazane trzy zarzuty: 

• Bezpośrednie naruszenie praw autorskich (Direct Copyright Infringement) –  ma miejsce, gdy osoba bez zezwolenia powiela, rozpowszechnia, wyświetla lub wykonuje utwór chroniony prawem autorskim lub przygotowuje utwór pochodny oparty na utworze chronionym prawem autorskim.

Przykład z pozwu przeciwko New York Knicks: ,,Bez upoważnienia, licencji lub zgody Powodów, Pozwani powielali, rozpowszechniali i/lub publicznie wykonywali utwory w ramach filmów, naruszając w ten sposób wyłączne prawa autorskie powoda do utworów’’.

• Pomocnictwo w naruszeniu praw autorskich (Contributory Copyright Infringement) – forma wtórnej odpowiedzialności za bezpośrednie naruszenie patentu, praw autorskich lub znaku towarowego. Jest to środek, za pomocą którego osoba może zostać pociągnięta do odpowiedzialności za naruszenie, nawet jeśli faktycznie nie zaangażowała się w działania naruszające prawo.

Przykład z pozwu przeciwko Orlando Magic: ,,Pozwani świadomie i systematycznie nakłaniali, w istotny sposób przyczyniali się i uczestniczyli w naruszającej prawo dystrybucji. Nagrania, w tym, bez ograniczeń, poprzez powielanie, dystrybucję, i / lub publiczne odtwarzanie za pośrednictwem różnych stron internetowych’’.

• Wina w nadzorze (Vicarious Copyright Infringement) – forma wtórnej odpowiedzialności za bezpośrednie naruszenie, opartej na powszechnej zasadzie respondeat superior. Jest to środek, za pomocą którego osoba może zostać pociągnięta do odpowiedzialności za działania naruszające prawo popełnione przez inną osobę, jeśli miała ona prawo i możliwość kontrolowania działań naruszających prawo i miała bezpośredni interes finansowy w takich działaniach.  Istnienie bezpośredniego naruszenia jest wymagane do ustalenia roszczenia z tytułu naruszenia zastępczego, jednak nie jest konieczne, aby domniemany sprawca naruszenia miał zamiar lub wiedzę o naruszeniu.

Przykład z pozwu przeciwko Cleveland Cavaliers: ,,W szczególności, Pozwani czerpali bezpośrednie korzyści finansowe z reprodukcji, dystrybucji i/lub publicznego odtwarzania filmów, mając jednocześnie prawo i możliwość nadzorowania działalności naruszającej prawo. A mimo to nie skorzystali z tego prawa i możliwości, aby zapobiec naruszeniom.’’.

Wszystkie 14 pozwów stwierdza, że drużyny „nie uzyskały licencji, autoryzacji ani zgody powodów” na synchronizację muzyki chronionej prawem autorskim z przedmiotowymi filmami. Dodatkowo prawnicy wytwórni muzycznych w każdym z pozwów napisali, że ,,Pozwani doskonale zdają sobie sprawę z ochrony, jaką zapewniają prawa autorskie Stanów Zjednoczonych.’’ oraz, że ,,[Klub] wykorzystuje pełen zakres ochrony prawnej dostępnej dla własnej własności intelektualnej, jednocześnie świadomie i celowo naruszając prawa własności intelektualnej powodów.’’.

Przykłady naruszeń praw autorskich

W pozwach szczegółowo opisano utwory, które zostały nielegalnie użyte przez drużyny. Poniżej znajdują się przykłady niektórych z nich:

• W skardze przeciwko New York Knicks wymieniono naruszenia 23 utworów, w tym ,,Don’t Start Now” Dua Lipy i „Put Your Hands Where My Eyes Could See” Busta Rhymesa. Link do skargi znajdziesz tutaj.
• W skardze przeciwko Orlando Magic wymieniono naruszenia 37 utworów, w tym hit ,,Lean On’’ Major Lazer feat. MØ & DJ Snake, a także utwór nagrany przez legendę NBA – Shaquille’a O’Neala ,,(I Know I Got) Skillz’’, z jego debiutanckiego albumu z 1993 roku. Link do skargi znajdziesz tutaj.
• W skardze przeciwko Cleveland Cavaliers wymieniono naruszenia 16 utworów, w tym remiksu 3LAU „Into You” Ariany Grande i „Swalla” Jasona Derulo feat. Nicki Minaj i Ty Dolla $ign. Link do skargi znajdziesz tutaj  tutaj.
• W skardze przeciwko Indiana Pacers wymieniono naruszenie tylko jednego utworu – ,,Mmm Yeah’’ Austina Mahone feat. Pitbull. Link do skargi znajdziesz tutaj.

Żądania powodów

Powodowie domagają się odszkodowania w postaci Statutory Damages za naruszenie praw autorskich, w którym dochodzą kwot stanowiących górną granicę takich odszkodowań – 150 000 dolarów za każde naruszenie. O odszkodowaniach tego typu mówiliśmy również w artykule: Udział AI w produkcji muzycznej – jaka jest granica?  W zależności od liczby naruszeń może prowadzić to do odszkodowań liczonych w milionach dolarów dla drużyn NBA. Dodatkowo, powodowie żądają, aby sąd wydał zakaz dalszego nielegalnego używania muzyki przez drużyny NBA bez odpowiednich licencji. 

Korzystanie z muzyki na platformach społecznościowych 

Platformy mediów społecznościowych, takie jak Instagram, Facebook czy TikTok, zapewniają ogromne biblioteki licencjonowanej muzyki, którą użytkownicy mogą dodawać do swoich filmów. Jednakże, istnieje istotny wyjątek w zakresie wykorzystywania muzyki na tych platformach. Utwory nie mogą być wykorzystywane w komercyjnych lub promocyjnych filmach publikowanych przez marki i firmy. Tego rodzaju treści wymagają osobnej licencji na synchronizację, która pozwala na legalne wykorzystanie utworów muzycznych w kontekście reklamowym lub promocyjnym.

Przykłady innych spraw o naruszenie praw autorskich związanych z używaniem muzyki na platformach społecznościowych:

• Sprawa National Music Publishers’ Association (NMPA) vs. Twitter – w 2023 roku NMPA pozwało aplikację Twitter w imieniu 17 wydawców muzycznych reprezentujących największych artystów w branży, twierdząc, że firma „napędza swoją działalność niezliczonymi naruszającymi prawa kopiami kompozycji muzycznych, naruszając wyłączne prawa wydawców i innych osób wynikające z prawa autorskiego”.
• Sprawa Sony Music vs. Gymshark – w 2021 roku Sony Music pozwało markę fitness Gymshark za naruszenie 297 nagrań w reklamach. Zgodnie z dokumentacją, Gymshark promował swoje produkty w filmach publikowanych na Instagramie, TikToku i Facebooku, wykorzystując popularne nagrania dźwiękowe bez autoryzacji i bez płacenia za korzystanie z tych utworów.
• Sprawa Beastie Boys vs. Chili’s – w 2024 roku zespół Beastie Boys pozwał właściciela sieci restauracji Chili’s w Stanach Zjednoczonych o naruszenie praw autorskich w związku z filmem promocyjnym opublikowanym w mediach społecznościowych, w którym bez pozwolenia wykorzystano ich utwór „Sabotage”.

Anna Chojnowska