Coachella i Carchella – problem naruszeń praw do znaku towarowego
Coachella, miasto w Kalifornii, kojarzone jest przede wszystkim z odbywającym się w nim festiwalem muzycznym o tej samej nazwie. Czy DJ Envy, organizując pokazy aut pod nazwą „Carchella” narusza znaki towarowe związane ze słynną „Coachellą”?
„Coachella” stała się nieodłącznym elementem popkultury. W dobie mediów społecznościowych amerykański festiwal kojarzony jest z konkretną modą i estetyką. Okazuje się też być „miernikiem” sukcesu artystów popowych. Ogłoszenie Billie Eilish jako headlinerki przyszłej edycji odbiło się szerokim echem wśród fanów muzyki.
O „Coachelli” głośno jest także w związku z działaniami jej organizatorów, chroniących prawa ochronne na znaki towarowe im przysługujące. DJ Envy, organizujący w tym roku serię wydarzeń o nazwie „Carchella” zgodził się zrezygnować z używania tej nazwy po decyzji zespołu „Coachelli”, by pozwać go za naruszenie praw ochronnych na słowne, graficzne i słowno-graficzne znaki towarowe.
O znakach towarowych pisaliśmy już w artykule: Miley Cyrus znakiem towarowym w Unii Europejskiej
Funkcja znaku towarowego
Jedną z funkcji znaku towarowego jest funkcja odróżniająca. W artykule o Miley Cyrus pisaliśmy już, że znaki towarowe pozwalają nam dokonać wyboru pomiędzy podobnymi towarami lub produktami, oferowanymi przez różnych producentów. W tym wypadku „produktami” będą wydarzenia („Coachella” i „Carchella), a producentami będą ich organizatorzy.
Zdaniem organizatorów „Coachelli”, nazwa „Carchella” korzysta ze skojarzenia z wyrobioną i popularną marką festiwalu muzycznego, zwłaszcza, że w ramach „Coachelli” odbywały się już wydarzenia związane z branżą samochodową. Nazwa „Carchella” mogłaby zatem niesłusznie wskazywać na jakiegoś rodzaju powiązanie z festiwalem.
Podobieństwo znaków graficznych i słowno-graficznych
W przypadku oceniania podobieństwa znaków słowno-graficznych istotne jest zbadanie, który z elementów stanowi najbardziej odróżniający element tego znaku towarowego. Urząd Patentowy RP na swojej stronie podaje przykłady podobnych i niepodobnych znaków.
Przykłady znaków podobnych:
Wyrok WSA w Warszawie z dnia 26 lutego 2015 r., VI SA/Wa 1896/14, wyrok NSA z dnia 25 maja 2017 r., II GSK 2512/15 | ||
Wyrok TSUE z dnia 13 czerwca 2019 r., T-357/18 |
Przykłady znaków niepodobnych:
Wyrok SUE z dnia 12 września 2012 r., T‑295/11 | ||
Wyrok TSUE z dnia 17 października 2019 r., T‑628/18 |
żródło: https://uprp.gov.pl/pl/przedmioty-ochrony/ogolne-wytyczne-prezesa-uprp/wytyczne-w-zakresie-znakow-towarowych-/identycznosc-lub-podobienstwo-znakow/porownanie-oznaczen
Analizując znaki słowno-graficzne „Coachelli” i „Carchelli” pod kątem przykładów podanych przez Urząd Patentowy RP, można uznać, że znak „Carchella” tworzy przynajmniej skojarzenie skojarzeń wizualnych ze znakami „Coachelli”.
Między omawianymi znakami widać podobieństwa w pozycjonowaniu liter oraz w użyciu symbolu kojarzonego z festiwalem „Coachella”: diabelskiego młynu. Słynny festiwalowy diabelski młyn, który co roku staje się atrakcją imprezy, jest największym transportowalnym obiektem tego typu na świecie. Ten najbardziej widoczny punkt na terenie festiwalu staje się często miejscem spotkań dla szukających swoich towarzyszy festiwalowiczów. Biorąc pod uwagę wszystkie podobieństwa: grafikę karuzeli przypominającej tę kojarzoną z „Coachellą”, zbliżony sposób pozycjonowania liter oraz podobieństwo słów „Coachella” i „Carchella” (C-oa-chella i C-ar-chella), należy stwierdzić, że organizator „Carchelli” mógł wprost odwoływać się do istniejących już znaków „Coachelli”.
Czy miasto może być znakiem towarowym?
Znak towarowy rejestruje się dla konkretnej grupy produktów. Oznacza to, że przy zgłoszeniu nazwy „Coachella”, jej organizatorzy oczekiwali ochrony m.in. w branży wydarzeń artystycznych lub imprez. Nazwa geograficzna miasta Coachelli nie została zatem zarezerwowana przez organizatorów festiwalu na wszelkich możliwych polach. Dalej możliwe jest swobodne używanie nazwy miejscowości przez władze administracyjne, sądy, mieszkańców, firmy pochodzące z Coachelli itd.
Nazwy geograficzne mogą być rejestrowane jako znaki towarowe między innymi w sytuacji, w której wskutek długotrwałego używania, konkretna nazwa kojarzy się z oferowanym produktem i posiada cechę odróżnialności. Ochrona przyznana znakom towarowym związanym z „Coachellą” ma za zadanie uniemożliwiać korzystania z renomy festiwalu przez inne podmioty.
Cechy odróżniające znaku towarowego
W jednym z orzeczeń polskich sądów uznano, że dla stwierdzenia, iż znak towarowy ma zdolność odróżniającą, ważne jest to, aby „w świadomości zbiorowej odbiorców produktu wykształciło się jednoznaczne skojarzenie między danym oznaczeniem a towarem, wyróżniające go jako pochodzące od danego przedsiębiorcy” (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 30 grudnia 2008 r., I ACa 1047).
„Wtórna zdolność odróżniająca” oznacza zaś sytuację, w której pomimo odmowy udzielenia prawa ochronnego (na podstawie braku zdolności odróżniającej znaku towarowego), znak ten uzyskał tę zdolność w następstwie jego używania w obrocie. Gdyby słownemu znakowi towarowemu „Coachella” odmówiono z jakiegoś powodu cechy odróżniającej, łatwo byłoby udowodnić, że znak ten uzyskał tę cechę w ramach jego używania. Jednym z potencjalnych dowodów byłoby przedstawienie badania opinii publicznej, zgodnie z którą dane słowo kojarzy się z towarami i usługami, do których jest on przeznaczony. Warto jednak pamiętać, że jest to sytuacja wyjątkowa, dotycząca bardzo rozpoznawalnych znaków. „Coachella”, wspominana w kontekście festiwali muzycznych, jest kojarzona przez osoby zainteresowane tym rodzajem „produktów”, raczej jednoznacznie z konkretnym wydarzeniem. Można zatem stwierdzić, że znak „Coachella” ma odpowiednią zdolność odróżniającą.
Agnieszka Gębala