Merch zespół muzyczny – kto ma prawo?
Spory między zespołem a osobami wykorzystującymi nazwę dla celów handlowych
Dochody z tzw. merchandisingu mogą stanowić istotną część zarobków zespołu muzycznego. Aby osiągnąć jak najlepsze wyniki trzeba jednak zapewnić, że nikt inny nie będzie prowadził handlu przedmiotami opatrzonymi nazwą czy logo zespołu. Pomóc w tym może podjęcie odpowiednich kroków prawnych w celu ochrony prawa do oznaczeń związanych z zespołem.
Zapewnienie monopolu na merchandising jest jedną z największych korzyści wynikających z zastrzeżenia nazwy zespołu. Choć nazwa zespołu może w pewnych sytuacjach podlegać ochronie mimo braku jej zarejestrowania, to jednak przeciwdziałanie sprzedaży koszulek z nazwą zespołu czy innych podobnych produktów przez osoby niezwiązane z zespołem będzie w takiej sytuacji znacznie trudniejsze.
Podstawową korzyścią wynikającą z zastrzeżenia nazwy zespołu jest ogromne uproszczenie udowodnienia, komu przysługuje prawo do danej nazwy. W przypadku braku rejestracji znaku towarowego konieczne jest powoływanie się na historię działalności zespołu i przedstawianie dowodów potwierdzających, że określ one osoby od dłuższego czasu prowadzą pod daną nazwą działalność koncertową, nagraniową itp. Jeżeli nazwa została zastrzeżona – wystarczy tak naprawdę powołanie się na dokument wystawiony przez urząd, w którym zarejestrowano nazwę. Trzeba przy tym pamiętać, że skuteczność ochrony wynikającej z zastrzeżenia nazwy będzie uzależniona od właściwego dokonania zgłoszenia znaku,a przede wszystkim odpowiedniego określenia towarów i usług, dla których dokonywane jest zgłoszenie. W przypadku nieumiejętnego zgłoszenia ochrona wynikająca z rejestracji znaku może okazać się iluzoryczna.
Inną korzyścią wynikającą z zastrzeżenia nazwy zespołu jest możliwość zastosowania specjalnych procedur służących ochronie znaków towarowych w celu walki z konkurencyjnym merchandisingiem. Są to między innymi procedury pozwalające na zdobycie informacji o pochodzeniu towarów, sieciach dystrybucji czy ilości wyprodukowanych i sprzedanych produktów. Uzyskanie takich wiadomości
może w szczególności pomóc w podjęciu decyzji, czy w danej sprawie warto podejmować dalej idące działania (jak wytoczenie procesu sądowego), a jeśli tak – jakich kwot można się domagać.
W kontekście merchandisingu warto wziąć pod uwagę, że rejestrowane w charakterze znaku towarowego mogą być nie tylko nazwy, ale także inne oznaczenia, także graficzne, między innymi logo. Zastrzeżenie także innych znaków niż sama nazwa zespołu daje szersze możliwości przeciwdziałania prowadzeniu merchandisingu przez osoby niezwiązane z zespołem. Przykładami charakterystycznych oznaczeń graficznych zarejestrowanych jako znaki towarowe są logo zespołu Nine Inch Nails (w zgłoszeniu uwzględniono m. in. takie towary jak: czapkl, buty, bandany, szaliki) czy logo zespołu Offspring (tu uwzględniono m. in. nakrycia głowy i koszulki). Dzięki rejestracji tych znaków zapewniono, że osoby niezwiązane z zespołem nie będą miały prawa prowadzić merchandisingu z wykorzystaniem zastrzeżonej grafiki.